Vervangingsleer is nog springlevend

Een Katholieke synode, samengeroepen in het Vaticaan voor het bespreken van de toenemende vervolging van Christenen in het Midden-Oosten, besloot zaterdag met een gezamenlijke verklaring die veel aandacht richtte op de eis dat Israël stopt met zijn 'bezetting' van Arabisch grondgebied.
De bijeenkomst was bedoeld voor de aanpak van de vervolgingen, intimidatie en discriminatie, die een ernstige achteruitgang van de christelijke gemeenschappen in de hele regio tot gevolg hebben.
Maar het grootste deel van de twee weken durende bijeenkomst werd gesproken over Israël als de oorzaak van alle ellende in het Midden-Oosten, waaronder die waarmee Christenen worden geconfronteerd.
Dit standpunt bleek uit de slotverklaring. Deze noemde de 'bezetting' van Arabisch grondgebied, de bouw van het Israëlische veiligheidshek, militaire controleposten, het gevangen houden van terroristen (in de verklaring omschreven als ‘politieke gevangenen’) en de algemene ontwrichting van het Palestijnse leven als een aantal belangrijke redenen achter de het vertrek van Palestijnse Christenen en de aanvallen van Moslims op de Joodse staat.
Cyril Salim Bustros, de in Libanon geboren Griekse aartsbisschop van Onze Lieve Vrouwe van de Annunciatie in Boston, Massachusetts, was verantwoordelijk voor het opstellen van de slotverklaring.
Hij lichtte toe dat "de Heilige Schrift niet kan worden gebruikt om de terugkeer van Joden naar Israël en de verplaatsing van de Palestijnen te rechtvaardigen, en om de bezetting door Israël van Palestijns land te rechtvaardigen". Hij ging vervolgens nog een stap verder door te verklaren dat de oorspronkelijke beloften van God aan de kinderen van Israël "teniet gedaan werden door Christus. Er is niet langer een uitverkoren volk". Bustros verwierp het idee van Israël als ‘de Joodse staat’, en benadrukte dat uiteindelijk alle zogenaamde ‘Palestijnse vluchtelingen’ naar het land moeten terugkeren (hetgeen zeker zal leiden tot de demografische vernietiging van 's werelds enige Joodse staat).
Mordechai Levi, de Israëlische ambassadeur bij het Vaticaan, sprak zijn afkeuring uit over Bustros’ opmerkingen en de schade die zij hadden berokkend aan de versterking van de banden tussen Israël en de kerk.
De Katholieke kerk heeft jarenlang geprobeerd, om zijn imago als instelling doordrenkt met anti-semitisme, te herstellen. Maar Bustros' opmerkingen maken vrij duidelijk dat het Vaticaan nog steeds vasthoudt aan de vervangingsleer die zegt dat God de Joden aan de kant heeft gezet, ondanks zijn onherroepelijk beloften aan hen, en dat ‘de Kerk’ in zijn plaats deze beloften heeft geërfd.